3 cách kiểm soát ô nhiễm không khí hiệu quả

Có ba cách tiếp cận có thể được sử dụng trong kiểm soát ô nhiễm không khí và xử lý khí thải đó là: Tăng cường mức độ phát tán, giảm thiểu tại nguồn và xử lý cuối nguồn.

Tăng cường mức độ phát tán không khí

Đây là cách tiếp cận có lịch sử lâu đời và dễ thực hiện nhất trong các biện pháp kiểm soát ô  nhiễm không khí. Triết lý của cách tiếp cận này là “Pha loãng là giải pháp để hạn chế ô nhiễm” (“Dilution is the solution to pollution”). Mục đích của nó là bảo vệ các đối tượng như khu dân cư, công trình, hoa màu vv…ở khu vực gần nguồn phát thải.

Với cách tiếp cận này, chúng ta không làm giảm được tổng lượng chất thải đi vào môi trường mà chỉ “pha loãng” chúng, nhờ đó giảm được nồng độ mà đối tượng bị phơi nhiễm trực tiếp. Phương pháp này có thể thực hiện bằng những cách sau:

• Sử dụng các ống khói cao
• Phát thải gián đoạn
• Quy hoạch vị trí đặt nhà máy

Giảm thiểu ô nhiễm không khí tại nguồn phát sinh

Đây là cách tiếp cận cần được tính đến đầu tiên khi thực hiện kiểm soát ô nhiễm không khí. Mục đích của cách tiếp cận này là hạn chế việc phát sinh chất ô nhiễm tại nguồn đến mức thấp nhất có thể. Việc giảm thiểu phát thải tại nguồn có thể được thực hiện bằng các giải pháp như sau:

• Xử lý khí thải từ các nhiên/nguyên liệu đầu vào;
• Thay thế nhiên/nguyên liệu đầu vào
• Tăng cường hiệu suất sử dụng nhiên/nguyên liệu, năng lượng đầu vào
• Tuần hoàn tái sử dụng nguyên vật liệu;
• Tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo

Chẳng hạn, có thể giảm thiểu phát thải SO₂ bằng việc loại bỏ (xử lý) lượng lưu huỳnh trong than đá. Lưu huỳnh trong than đá có thể nằm ở hai dạng: hữu cơ và vô cơ. Lưu huỳnh vô cơ thường tồn tại dưới dạng các hạt pyrit sắt (FeS₂). Phần trăm của pyrit sắt trong than có thể thay đổi tùy loại than, vị trí mỏ, song thường là khoảng 40% của tổng lượng S.

Các hạt pyrit sắt này có thể bị loại bỏ bằng phương pháp tuyển trọng lực. Với phương pháp này, có thể loại bỏ được được khoảng 1/3 tổng lượng lưu huỳnh trong than, tức là có thể giảm được khoảng 1/3 mức phát thải SO₂ ngay tại nguồn.

Xử lý cuối nguồn

Sau khi sử dụng các biện pháp trên, nếu mục tiêu kiểm soát ô nhiễm không khí vẫn chưa thể đạt được thì cần phải thực hiện việc xử lý cuối nguồn. Các kỹ thuật xử lý cuối nguồn có thể được tóm tắt, phân loại theo:

Phân loại các kỹ thuật xử lý ô nhiễm không khí

Với cách tiếp cận tập trung vào “Các nguồn thải chính, các chất ô nhiễm chính” (Main sources, main pollutants), chương này sẽ trình bày chi tiết các biện pháp xử lý môi trường cuối nguồn cho bụi, SO₂ và NO_x.