Bùn Vi Sinh Nổi Tại Bể Lắng Và Cách Xử Lý Hiệu Quả

Bùn vi sinh nổi tại bể lắng là một trong những sự cố thường gặp trong quá trình vận hành hệ thống xử lý nước thải. Vậy nguyên nhân gây ra tình trạng này là gì? Cách xử lý ra sao? Môi trường Hợp Nhất xin chia sẻ một số thông tin xoay quanh vấn đề này từ kinh nghiệm vận hành nhiều hệ thống thực tế này qua nội dung dưới đây.

1. Những nguyên nhân bùn vi sinh nổi tại bể lắng

Bể lắng là một trong những công trình đơn vị trong hệ thống xử lý nước thải, có vai trò lắng để loại bỏ các chất rắn lơ lửng ra khỏi nước, tách nước đã xử lý khỏi sinh khối.

Tại bể lắng, nước thải được lưu lại trong một khoảng thời gian nhất định đủ để bùn được tuần hoàn trở lại các bể phản ứng sinh học với nồng độ sinh khối cần thiết.

Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng bùn vi sinh nổi tại bể lắng như: Vi khuẩn dạng sợi, bùn bị quá tải, quá trình nitrat hóa diễn ra tại bể lắng, trong nước có độc tính.

1.1. Quá trình nitrat hoá diễn ra tại bể lắng

Một số trường hợp vì quá trình nitrat hóa diễn ra ở bể sinh học (thường là bể sinh học hiếu khí) không diễn ra hoàn toàn nên tại bể lắng, quá trình này vẫn tiếp tục diễn ra. Trong quá trình nitrat hoá tại bể lắng, các vi sinh vật hiếu khí nhanh chóng lấy

DO (lượng oxy hòa tan trong nước cần thiết cho sự hô hấp của các sinh vật sống trong nước) trong bể lắng, hình thành nên môi trường thiếu khí, thúc đẩy quá trình nitrat hóa, khí nitơ được giải phóng, làm xuất hiện các bong bóng khí bám vào bùn và nổi lên trên bề mặt của bể lắng.

Quá trình nitrat hóa xảy ra khiến các bóng khí nitơ xâm nhập vào hạt bùn và kéo theo bùn nổi lên trên bề mặt nước.

Cần kiểm tra:

• Kiểm tra nồng độ nitrat ở đầu vào bể lắng.
• Kiểm tra DO trong bể sinh học hiếu khí.

Cách xử lý:

• Tăng tốc độ bơm bùn dư.
• Giảm DO trong bể sinh học hiếu khí.
• Tăng F/M trong bể sinh học hiếu khí.

1.2. Các vi khuẩn dạng sợi phát triển mạnh

Các vi khuẩn dạng sợi có thể ở bên trong, bên ngoài các bông bùn hoặc chứng trôi nổi tự do ở trong nước. Vi khuẩn dạng sợi giống như bọt biển, chúng có thể phát triển mạnh tạo ra các kết dính, kết các cấu trúc bông bùn lại và nhau và hình thành các mảng bùn. Quá trình kết dính làm tăng diện tích tiếp xúc nên các khối kết dính không thể tự lắng xuống đáy bể mà nổi lên trên bề mặt bể lắng.

Muốn biết trong bể lắng có các vi khuẩn dạng sợi hay không, ta có thể kiểm tra mẫu nước bằng cách quan sát dưới kính hiển vi.

Cách khắc phục:

• Giảm bớt tải trọng nước thải, tăng giá trị pH nước thải đầu vào hoặc bổ sung thêm vi sinh đặc thù có khả năng xử lý vi khuẩn dạng sợi (thường áp dụng đối với các trường hợp vi khuẩn dạng sợi phát triển ở mức thấp).
• Tăng thời gian hồi lưu bùn và giảm bớt hoặc ngừng việc thải bùn.
• Nuôi cấy lại hệ bùn mới cho hệ thống (đối với trường hợp vi khuẩn dạng sợi phát triển ở mức bùng nổ).

1.3. Bùn trong bể lắng quá tải

Tùy vào công suất xử lý ở mỗi nơi, mỗi bể lắng được thiết kế để chứa một lượng bùn nhất định, sau khi lắng, bùn được bơm tuần hoàn trở lại bể xử lý sinh học để duy trì mật độ sinh khối. Khi lượng bùn tại bể lắng vượt ngưỡng quy định, sẽ rơi vào tình trạng quá  tải, lúc này bùn không thể lắng xuống đáy bể như thường lệ nữa mà sẽ bị đẩy lên bề mặt của bể.

Cách khắc phục:

• Kiểm tra, tính toán lại lưu lượng nước thải, vận tốc lắng nước.
• Kiểm tra các thông số ảnh hưởng đến sự phát triển của vi sinh vật như pH, DO.
• Tăng tần suất hút bùn định kỳ tại bể lắng, kết hợp với việc sử dụng thiết bị thu bùn trên bề mặt bể lắng để giải quyết tình trạng bùn nổi.
• Kiểm tra lại lượng hóa chất keo tụ tạo bông để tạo lại các bông bùn có đủ khả năng lắng (tại bể lắng hóa lý).

1.4. Thời gian lưu bùn tại bể lắng quá lâu

Ngoài các nguyên nhân trên, còn 1 nguyên nhân khác khiến bùn vi sinh nổi ở bể lắng là do thời gian lưu bùn ở bể lắng quá lâu khiến vi sinh chết và nổi thành từng mảng to có màu xám kèm mùi hôi thối ở mặt bể lắng.

Cách khắc phục:

• Giảm thời gian lưu bùn tại bể lắng.
• Tăng lượng bùn bơm tuần hoàn từ bể lắng về bể sinh học.
• Vớt bùn, hút bỏ bùn thường xuyên.

Bên cạnh đó, hiện tượng bùn nổi trên bề mặt bể lắng hóa lý cũng có thể do các bông bùn quá nhỏ nên không thể lắng xuống.

- Nguyên nhân: Các bông bùn quá nhỏ không thể lắng

- Cần kiểm tra: Kiểm tra lại các phản ứng xảy ra bên trong bể phản ứng.

- Cách khắc phục: Điều chỉnh lượng nồng độ hóa chất và lưu lượng hóa chất, thực hiện các thí nghiệm phản ứng jartest để tìm ra nồng độ và lưu lượng hóa chất tối ưu.

1.5. Bùn nổi ở bể lắng do trong nước có độc tính

Nếu nước thải có chứa độc tính thì cũng xảy ra hiện tượng bùn nổi ở bể lắng. Khi đó, bông bùn vỡ ra trong quá trình lắng hoặc vi sinh bị chết nên không có khả năng lắng mà bùn sẽ nổi lên bề mặt bể.

Cách xử lý là xác định độc tố trong bể, thêm nước sạch vào bể để làm loãng độc tính sau đó bổ sung vi sinh cho bể.

2. Dịch vụ vận hành, xử lý sự cố hệ thống xử lý nước thải

Nếu đang gặp trục trặc khi tự vận hành hệ thống xử lý nước thải doanh nghiệp hãy chọn một đơn vị chuyên xử lý nước thải, có nhiều năm kinh nghiệm và năng lực chuyên môn cao để thực hiện nhằm mang lại hiệu quả như mong muốn.

Môi trường Hợp Nhất nhận xử lý các sự cố trong quá trình vận hành mà chủ đầu tư đang gặp phải.

Nếu hệ thống xử lý nước thải của Anh/Chị cũng đang gặp vấn đề và cần tìm một đơn vị uy tín để hỗ trợ, hãy liên hệ Hotline: 0938.857.768 hoặc để lại thông tin ở Form liên hệ bên dưới, Hợp Nhất sẽ liên hệ Anh/Chị ngay sau khi tiếp nhận thông tin.

Bộ phận Truyền thông & Marketing: Tổng hợp