[Khám phá] Các biện pháp khắc phục ô nhiễm môi trường nước

Nước là tài nguyên quý giá giữ vai trò tối quan trọng trong duy trì sự sống của muôn loài. Vì vậy, ô nhiễm môi trường nước là một trong những vấn đề nhức nhối trên toàn thế giới khi nguồn nước sạch để phục vụ cho hoạt động của con người đang dần cạn kiệt. Cùng Môi trường Hợp Nhất tìm ra các biện pháp khắc phục ô nhiễm môi trường nước trong bài viết này nhé.

1. Đi tìm nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường nước

Để biết tìm ra giải pháp khắc phục ô nhiễm môi trường nước, trước tiên cần xuất phát từ nguyên nhân gây ô nhiễm. Những nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường nước phải kể đến như:

- Do yếu tố tự nhiên: Thiên tai, bão lũ khiến nguồn nước mặt bị ô nhiễm. Xác chết động vật phân hủy, ngấm vào lòng đất và thấm xuống mạch nước ngầm.

- Nước thải sinh hoạt: Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ô nhiễm môi trường nước, nước thải sinh hoạt gồm các hoạt động như nấu ăn, ăn uống, vệ sinh, tắm giặt, toilet của con người. Nước thải sinh hoạt thường thải trực tiếp xuống cống rãnh, ao hồ, sông suối mà không qua bất kỳ hệ thống xử lý nào.

- Nước thải công nghiệp: Nước thải công nghiệp rất đa dạng về tính chất, thành phần ô nhiễm và tính chất đặc trưng thường phụ thuộc ngành sản xuất, chế biến. Các khu công nghiệp  ngày càng được mở rộng thì càng tạo sức ép cho môi trường bởi nhiều nhà máy xả thải trực tiếp gây ô nhiễm nguồn nước hoặc đã xây dựng hệ thống xử lý nước thải nhưng vận hành xử lý không đạt chuẩn, nước đầu ra không đáp ứng tiêu chuẩn xả thải theo quy định.

- Nước thải thải y tế: Nước thải y tế đến từ các hoạt động xét nghiệm, làm thí nghiệm, phẫu thuật, hoạt động sinh hoạt của nhân viên, bệnh nhân như ăn uống, vệ sinh, giặt giũ. Nước thải y tế là loại nước thải nguy hiểm bởi chứa các vi khuẩn, mầm bệnh, chất phóng xạ nên có mức độ ô nhiễm nguồn nước cao.  

- Hoạt động nông nghiệp cũng là nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường nước với các hoạt động chăn nuôi làm phát sinh thức ăn thừa, phân động vật không qua quy trình xử lý mà xả trực tiếp ra nước sông ngòi, kênh rạch. Thêm vào đó là việc lạm dụng phân bón, thuốc trừ sâu, cây không hấp thụ hết, lượng phân bón, thuốc dư thấm xuống đất, chảy vào mạch nước ngầm và gây ô nhiễm nguồn nước.

Có thể thấy, trong các nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường kể trên hoạt động của con người là nguyên nhân chính còn yếu tố tự nhiên chỉ là nguyên nhân thứ yếu, không đáng kể.

2. Khắc phục ô nhiễm môi trường nước bằng cách nào?

Từ những nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước, có thể khắc phục việc ô nhiễm bằng những hành động như:

2.1. Xử lý nguồn rác thải sinh hoạt đúng cách và xử nước thải sinh hoạt

Phân loại rác thải sinh hoạt và xử lý đúng cách, không vứt rác bừa bãi ra môi trường, ao hồ, sông suối là góp phần giảm ô nhiễm môi trường và nguồn nước. Hiện tại, các khu dân cư, tòa nhà, khu dân cư, khu nhà ở xã hội đều phải xây dựng hệ thống xử lý nước thải sinh hoạt trước khi xả ra nguồn tiếp nhận. Đây là quy định bắt buộc nhằm mục tiêu bảo vệ nguồn nước.

2.2. Xử lý nước thải công nghiệp

Việc xây dựng và vận hành hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn tại các khu công nghiệp, nhà máy, xí nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh có phát sinh nước thải ra môi trường là hết sức cần thiết. Giải quyết tốt việc này sẽ góp phần rất to lớn vào cải thiện chất lượng môi trường nước. Các trạm xử lý nước thải đóng vai trò là “vị cứu tinh” cho nguồn nước, giúp bảo vệ nguồn nước mặt và cả nguồn nước ngầm.

2.3. Áp dụng mô hình nông nghiệp xanh

Nhiều quốc gia trên thế giới đã áp dụng mô hình nông nghiệp xanh. Đây là mô hình nông nghiệp hướng đến việc tái sử dụng các chất hữu cơ từ quá trình sản xuất, giúp tiết kiệm, bảo vệ nguồn tài nguyên và thân thiện với môi trường. Mô hình nông nghiệp này không gây nguy hại đến sức khỏe của con người và môi trường mà vẫn đáp ứng được nhu cầu lương thực.

Những mô hình nông nghiệp xanh phổ biến hiện nay là mô hình nông nghiệp hữu cơ, mô hình nuôi trồng thủy canh, mô hình cánh đồng mẫu lớn, mô hình nông nghiệp kết hợp giữa trồng trọt với nuôi trồng thủy sản, mô hình nông nghiệp xanh gắn với du lịch.

Lợi ích từ mô hình nông nghiệp xanh mang lại: Tạo ra các sản phẩm sạch, đảm bảo an toàn sức khỏe, giảm rác thải, vỏ bao bì, hóa chất rơi vãi hoặc thuốc trừ sâu, phân bón dư thừa gây ô nhiễm nguồn nước.

Bên cạnh đó, mô hình này cũng có những mặt hạn chế như chưa được áp dụng phổ biến, sản phẩm tạo ra từ các mô hình này có giá thành cao hơn so với sản phẩm thông thường, mất nhiều thời gian, công sức hơn so với các biện pháp truyền thống.

Tuy vậy, đây vẫn là mục tiêu mà thế giới đang hướng đến, nước ta cũng đã đưa vào áp dụng ở nhiều tỉnh thành và đây cũng được xem là một trong những biện pháp khắc phục ô nhiễm môi trường nước hữu hiệu.

2.4. Tăng cường sức mạnh pháp luật

Một yếu tố quan trọng khác giúp khắc phục ô nhiễm môi trường nước phải kể đến là chính sách pháp luật của Nhà nước. Xử lý nghiêm, phạt nặng hoặc đình chỉnh hoạt động các trường hợp gây ô nhiễm nguồn nước là biện pháp răng đe, ngăn chặn tình trạng làm ô nhiễm nguồn nước là biện pháp hữu hiệu tại nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.

2.5. Các giải pháp khác

Ngoài các biện pháp khắc phục ô nhiễm môi trường nước nêu trên, việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, sử dụng tiết kiệm nguồn nước, tích cực trồng cây xanh, hạn chế sử dụng đồ nhựa, v.v… cũng rất quan trọng để bảo vệ môi trường nói chung và nguồn nước nói riêng.

Trên đây là một số thông tin về “các biện pháp khắc phục ô nhiễm môi trường nước” mà Hợp Nhất chia sẻ đến Quý bạn đọc. Quý bạn đọc có thể truy cập vào website moitruonghopnhat.com để thường xuyên cập nhật những tin tức về môi trường khác.

Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo thông tin, Hợp Nhất cũng vô cùng hoan nghênh mọi ý kiến đóng góp từ Quý bạn đọc để nội dung được hoàn thiện tốt hơn. Xin cảm ơn!

3. Tài liệu tham khảo (Reference material)

Trong bài viết này, Hợp Nhất chỉ trình bày quan điểm cá nhân. Ngoài ra, chúng tôi có sử dụng hình ảnh minh họa và tham khảo ý tưởng từ nhiều nguồn khác nhau.

Cảm ơn các tác giả đã cung cấp thông tin có giá trị để Hợp Nhất có thể hoàn thiện bài viết này.