Điện Biên và các biện pháp giảm thiểu ô nhiễm

Cũng như Bà Rịa – Vũng Tàu, Cà Mau, Tp. HCM hay Hà Nội, Điện Biên cũng tiến hành tập trung công tác BVMT, đặc biệt cải thiện và khắc phục môi trường không khí. Họ tập trung phát triển kinh tế, thúc đẩy theo hướng chuyển dịch cơ cấu công nghiệp, dịch vụ. Do đó mà thực trạng ô nhiễm môi trường và ô nhiễm không khí khó mà tránh khỏi. Trong đó, chính quyền địa phương tập trung xử lý khí thải công nghiệp, giao thông vận tải, sản xuất nông nghiệp và xử lý chất thải.

Một số nguồn phát thải gây ô nhiễm chính

Hoạt động giao thông vận tải được đánh giá là nguồn gây ô nhiễm đối với môi trường không khí, nhất là khu vực đô thị và khu vực tập trung dân cư đông đúc. Song song với cơ sở hạ tầng, việc gia tăng phương tiện cơ giới, vận chuyển hàng hóa, hành khách cũng phát thải lượng lớn chất ô nhiễm. Ngoài ra, phần khí thải này còn phát sinh từ việc đốt nhiên liệu động cơ gồm CO, CO2, SO2, NOx, Pb hoặc bụi.

Và hoạt động sản xuất công nghiệp còn gây ô nhiễm, đặc biệt ngành sản xuất vật liệu xây dựng, chế biến khoáng sản, luyện than và triển khai kế hoạch xử lý khí thải. Căn cứ vào loại hình sản xuất, quy trình công nghệ, quy mô sản xuất và nhiên liệu sử dụng phát sinh thành phần và nồng độ khác nhau. Vì thế chất độc hại phân thành nhóm bụi, nhóm chất vô cơ và nhóm chất hữu cơ. Trong đó quá trình ô nhiễm phổ biến gồm NO2, SO2, VOC, TSP cùng hóa chất và kim loại.

Đối với ngành nông nghiệp, người dân lạm dụng thuốc BVTV, phân bón, thuốc trừ sâu quá nhiều chưa tuân thủ theo đúng nguyên tắc quy định cụ thể. Ở đó mà tình trạng ô nhiễm môi trường không khí xung quanh ảnh hưởng lớn đến sức khỏe con người.

Song song, hoạt động chôn lấp và xử lý chất thải tại các bãi rác lộ thiên, nhiều thành phần CTR sinh hoạt và hữu cơ dần trở nên quá tải. Theo thời gian, điều kiện thời tiết, khí hậu, nhiệt độ, độ ẩm và VSV khiến các chất này bị phân hủy và sinh ra khí CH4, CO2 cùng nhiều khí độc hại khác. Lượng khí CH4 và CO2 chiếm khoảng 3 – 19%. Ngoài ra, hoạt động đốt rác tùy tiện làm ảnh hưởng lớn đến chất lượng không khí tại nhiều khu vực tập trung dân cư đông đúc.

Điện Biên và giải pháp hạn chế ô nhiễm không khí

Với diễn biến phức tạp của ô nhiễm không khí, các địa phương cần tăng cường công tác quan trắc môi trường không khí trên địa bàn tỉnh Điện Biên. Giai đoạn 2016 – 2019, kết quả theo dõi cho thấy chất lượng môi trường không khí tại nhiều khu vực đô thị ở đây khá tốt và nằm trong tiêu chuẩn cho phép. Nhưng ở một số huyện, thành phố vì hoạt động xây dựng cơ sở hạ tầng, lượng xe tham gia giao thông lớn, hoạt động buôn bán khiến nồng độ chất ô nhiễm luôn ở mức cao, thậm chí vượt chuẩn cho phép nếu không có biện pháp giảm thiểu.

Trong thời gian tới, Sở TNMT tiếp tục hoàn thiện thể chế, nâng cao tính chủ động sáng tạo các tổ chức chính trị nhằm tăng cường công tác giám sát hoạt động BVMT. Khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia giải quyết và xử lý môi trường. Các cơ quan nhà nước cần hoàn thiện thể chế, quy phạm pháp luật về BVMT nói chung và xử lý không khí ô nhiễm nói riêng phải đảm bảo tuân thủ đúng với quy định.

Như vậy, tỉnh Điện Biên thúc sẽ đẩy nhanh việc xây dựng hệ thống công cụ kinh tế quản lý chất lượng không khí theo cơ chế ai gây ô nhiễm thì phải trả tiền. Đặc biệt, cần chú trọng đến các thành phần/lĩnh vực kinh tế có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường không khí cao. Bên cạnh việc đa dạng hóa nguồn đầu tư, tăng kinh phí quản lý và xử lý môi trường thì cần nguồn vốn hỗ trợ phát triển, tăng cường kiểm soát, giảm phát thải và đẩy mạnh hoạt động quan trắc môi trường không khí.