Đồng bộ hóa các công cụ quản lý môi trường
Đã kiểm duyệt nội dung
Vừa qua hàng loạt quy định mới được xác lập thành khung chính sách BVMT mang tính tổng thể và toàn diện nhất. Lúc đó các công cụ quản lý môi trường cho dự án sản xuất nằm trong danh sách bắt buộc phải lập hồ sơ môi trường sẽ được đề xuất cắt giảm mạnh thủ tục hành chính phức tạp.
Nội dung và nhiệm vụ quản lý môi trường
Nội dung công tác quản lý nhà nước về môi trường được nhấn mạnh tại Điều 37 Luật BVMT gồm:
- Tổ chức ban hành và tổ chức thực hiện văn bản quy phạm về môi trường với nhiều hệ thống tiêu chuẩn.
- Xây dựng các chiến lược, chính sách, kế hoạch phòng, chống và khắc phục suy thoái ô nhiễm môi trường.
- Tổ chức xây dựng, quản lý hệ thống quan trắc và định kỳ đánh giá chất lượng môi trường.
- Thẩm định báo cáo đtm của các cơ sở và doanh nghiệp.
- Giám sát, thanh kiểm tra việc chấp hành về BVMT, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật.
- Thiết lập quan hệ quốc tế về lĩnh vực BVMT.
Nhiệm vụ BVMT nằm ở vị trí trung tâm cho các quyết định phát triển kinh tế - xã hội. Vì thế, nhằm hoàn thiện những bất cập còn tồn tại, Bộ TNMT quyết định Dự thảo Luật BVMT (sửa đổi, bổ sung). Thông qua đó nhiều vấn đề pháp lý mang tính đồng bộ, toàn diện và thống nhất ra đời đã tạo nền tảng vững chắc cho quá trình định hình chuyển đổi các mô hình kinh tế.
Các doanh nghiệp căn cứ vào tính chất ngành nghề/lĩnh vực, loại hình sản phẩm, công suất, quy mô, diện tích hay khối lượng nước thải, khí thải, rác thải thực tế mà xác định chủ thể hồ sơ cần phải thực hiện.
Cụ thể, Luật BVMT 2014 coi đánh giá tác động môi trường là công cụ quản lý môi trường trong suốt vòng đời của dự án. Cũng trong Nghị định 40/2019/2019 có quy định “Mỗi dự án chỉ lập một ĐTM duy nhất”. Và Dự thảo luật mới đây cũng có nhiều thay đổi về công cụ quản lý theo từng giai đoạn của dự án, từ khâu xem xét chủ trương đầu tư, khảo sát, thẩm định, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường và đi vào vận hành chính thức cho đến khi kết thúc.
Các quy định mới trong luật môi trường
Trong giai đoạn đánh giá sơ bộ tác động môi trường, các dự án công đầu tư trước khi quyết định chủ trương đầu tư bắt buộc phải đánh giá sơ bộ môi trường theo quy định của pháp luật. Theo đó, luật đầu tư có quy định đối với dự án thuộc chủ trương đầu tư của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ khi xin chủ trương đầu tư phải có nội dung đánh giá sơ bộ những tác động môi trường và giải pháp BVMT. Nhưng ở Luật BVMT 2014 lại không có quy định về nội dung này.
Chính vì thế, dự án có tác động xấu đến môi trường mới tiến hành lập đtm. Các dự án này gồm: dự án đầu tư công thuộc loại hình công nghiệp có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường; dự án đầu tư công (PPP); dự án xây dựng của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ hoặc dự án phải có ĐTM và được Chủ tịch UBND tỉnh chấp thuận theo quy định của pháp luật về đầu tư.
Như thế đối tượng lập báo cáo đtm sẽ được thu hẹp, có thêm quy định việc phê duyệt kết quả thẩm định nội dung báo cáo. Căn cứ vào đó cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện ban hành thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi, thiết kế cơ sở, quyết định phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi,…
Với những đổi mới này mà cắt giảm đến 40% thủ tục hành chính, giảm thời gian thực hiện thủ tục từ 20 – 75 ngày. Đặc biệt thu hẹp 20% đối tượng thực hiện đtm, tích hợp 7 loại giấy thành 1 GPMT duy nhất, các doanh nghiệp thực hiện tốt công tác BVMT thì không cần lập báo cáo quan trắc môi trường định kỳ. Nhờ vậy mà trong tương lai, các cơ sở, doanh nghiệp sẽ giảm đáng kể chi phí hồ sơ và xử lý môi trường.
Bởi lẽ trong thực tế, thủ tục môi trường song hành với quy định của pháp luật, xây dựng và nhà đầu tư không biết phải thực hiện các thủ tục nào dân đến hồ sơ pháp lý phải chỉnh sửa nhiều lần. Ngoài ra, nếu thiếu sự đồng bộ về quy định quản lý môi trường thường phải sửa đổi, bổ sung thêm danh mục đầu tư dự án. Điều này gây ra nhiều sự lãng phí không đáng có.