Hệ thống xử lý nước thải khu công nghiệp

Ngày càng nhiều khu công nghiệp được xây dựng và xuất hiện ngày càng nhiều trải dài trên mọi miền đất nước nhờ sự tác động mạnh mẽ của tiến trình công nghiệp hóa – hiện đại hóa. Là tổ hợp đa ngành nghề, đa lĩnh vực tích hợp nhiều xu hướng phát triển khác nhau, KCN – CCN hứa hẹn đóng góp to lớn vào tỷ trọng cho toàn bộ nền kinh tế đất nước một cách toàn diện và hiệu quả nhất. Đó là bước nhảy vọt liên tục và xuyên suốt phần nào được xem là nguyên nhân gây ra nhiều tác hại đối với môi trường.

Phân loại các khu công nghiệp

Khu công nghiệp được chia thành 4 loại cơ bản sau:

• Khu công nghiệp đã có một số doanh nghiệp hoạt động có hạ tầng kỹ thuật – xã hội đồng bộ chất lượng phát triển KCN có điều kiện xử lý chất thải bằng nhiều thiết bị - máy móc hiện đại.
• Khu công nghiệp là nơi các nhà máy, xí nghiệp nằm trong khu vực khu dân cư, chung cư có hoạt động sản xuất ảnh hưởng đến môi trường sống.
• Khu công nghiệp có quy mô hoạt động vừa và nhỏ, sử dụng nguồn nguyên liệu tại chỗ như nông lâm – thủy sản (tập trung ở một số tỉnh thuộc đồng bằng Sông Cửu Long).
• Khu công nghiệp hiện đại có tốc độ hạ tầng nhanh, chất lượng cao cùng hệ thống xử lý nước thải tiên tiến, có mạng lưới kinh doanh rộng lớn cùng khả năng thu hút vốn đầu tư trong và ngoài nước.

Vậy xử lý nước thải khu công nghiệp mang lại những lợi ích như thế nào? Khi mà các vấn đề ô nhiễm môi trường diễn biến ngày càng phức tạp, chủ yếu xuất phát từ chất thải của các KCN – CCN tồn tại dưới nhiều dạng từ chất thải dạng lỏng, khí cho đến chất thải rắn, chất thải nguy hại. Khá nhiều doan nghiệp tuân thủ đúng các quy định trong công tác bảo vệ môi trường bằng các biện pháp phòng ngừa, kế hoạch thu gom và xử lý chất thải đúng cách.

Thế nhưng không ít doanh nghiệp tại một số KCN chưa có khả năng tài chính, khả năng nguồn nhân lực và khả năng vận hành hệ thống xử lý nước thải sơ bộ trước khi xả thải ra môi trường. Nhằm đảm bảo an toàn cũng như chất lượng môi trường luôn được đảm bảo thì KCN tự xây dựng hệ thống xử lý nước thải khu công nghiệp, nhà máy, xí nghiệp có vai trò quan trọng và vô cùng cần thiết.

Một số nhóm ngành KCN phát sinh chất thải nguy hại

Với nhiều ngành công nghiệp khác nhau sẽ có công đoạn sản xuất và nhu cầu xử dụng nguồn nước khác nhau. Nhóm ngành chế biến thực phẩm, dệt nhuộm, may mặc sử dụng nguồn nước lớn hơn nhóm ngành công nghệ, vật liệu xây dựng, cơ khí. Vì thế, nguồn nước sẽ có biến đổi lớn về lưu lượng và chứa nhiều thành phần ô nhiễm cũng khác nhau, chẳng hạn:

• Nhóm ngành hóa chất và công nghiệp hóa dầu
• Nhóm ngành cơ khí và thiết bị cơ khí
• Nhóm ngành xây dựng và vật liệu xây dựng
• Nhóm ngành công nghiệp nhẹ và chế biến thực phẩm

Tác hại của nước thải khu công nghiệp

Nước thải khu công nghiệp khá phức tạp chứa nhiều thành phần ô nhiễm độc hại trực tiếp làm thay đổi tính chất hóa – lý – sinh của nguồn nước tự nhiên. Nguồn nước nếu chưa được xử lý sơ bộ hoặc xử lý môi trường nhưng chưa đạt chuẩn gây tác động xấu đến chất lượng mạch nước ngầm hoặc nước mặt.

Nếu hàm lượng nito và photpho trong nước quá cao rất dễ gây ra hiện tượng phú dưỡng dòng nước, là điều kiện cho sự phát triển của các loài thực vật như tảo, rong, rêu. Tuy nhiên khi thiếu hụt chất dinh dưỡng, chúng rất dễ chết và phân hủy thành nhiều chất độc hại.

Trị số BOD, COD trong nguồn nước càng cao thì mức độ ô nhiễm càng lớn. Nguồn oxy hòa tan trong nước khiến hệ thủy sinh không còn môi trường sống lý trưởng hoặc trực tiếp sử dụng nước này để tắm, giặt, nấu ăn con người dễ mắc phải các bệnh về da.

Đặc biệt, hàm lượng kim loại nặng là sản phẩm từ nhóm ngành luyện kim, cơ khí hay xi mạ nếu tích tụ trong nước quá lâu làm giảm chất lượng nguồn nước, cản trở sự sinh trưởng của vi sinh vật và đồng thời gây ung thư, suy thận, suy gan khi lẫn vào nguồn nước sinh hoạt của người dân.

Điều kiện của hệ thống xử lý nước thải khu công nghiệp

Hệ thống xử lý nước thải là yếu tố quan trọng không chỉ diễn ra trong vài giai đoạn, mà cơ bản chúng được xử lý và kết hợp nhuần nhuyễn giữa bộ phận này với bộ phận khác, từ giai đoạn xử lý đơn giản cho đến phức tạp phải luôn đảm bảo tạo ra chu trình xử lý nước thải đạt chuẩn nhất. Vì vậy, xử lý nước thải kcn cần đảm bảo các yếu tố dưới đây:

• Đảm bảo chất lượng nguồn nước sau xử lý đạt chuẩn
• Đảm bảo công suất hoạt động của trạm xử lý tối ưu
• Đảm bảo loại bỏ triệt bỏ hoàn toàn thành phần, tính chất ô nhiễm của nước thải công nghiệp
• Đảm bảo thực hiện quy định xả thải vào nguồn tiếp nhận
• Đảm bảo sử dụng nguồn nguyên liệu, năng lượng, hóa chất chất lượng cùng chi phí hợp lý
• Đảm bảo công nghệ an toàn, thân thiện và khả năng xử lý hiệu quả
• Đảm bảo duy trì quy mô và phát triển trong tương lai của công nghiệp
• Đảm bảo được hiệu quả xử lý nước thải ô nhiễm tốt nhất