Mục Tiêu Mới Trong Quy Định Về Lập Báo Cáo ĐTM

Việt Nam là một trong những quốc gia chịu tác động lớn từ BĐKH nên phải đảm bảo phát triển kinh tế đi đối với BVMT. Vì thế đánh giá tác động môi trường nói riêng và các giải pháp BVMT nói chung phải phù hợp và mang tính dự báo xu hướng phát triển bền vững trong tương lai.

Cần sàng lọc đối tượng trước khi lập báo cáo đtm

Ngoài Luật Bảo vệ môi trường 2014, các dự án phải xem xét quyết định chủ trương đầu tư để lập đtm và đánh giá sơ bộ những tác động môi trường theo Luật Đầu tư. Cũng trong Luật này, các dự án có báo cáo nghiên cứu tiền khả thi thuộc thẩm quyền của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ phải có nội dung “Đánh giá sơ bộ tác động môi trường, các giải pháp BVMT”.

Do đó trong Dự thảo luật (sửa đổi), những quy định này đảm bảo tính thống nhất đối với các quy định pháp luật liên quan đến đánh giá sơ bộ tác động môi trường về Luật Đầu tư và BVMT. Trong đó, các loại hình dự án bắt buộc phải có bước đánh giá sơ bộ:

• Các dự án đầu tư công thuộc nhóm có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường như dự án lập đtm khu công nghiệp, dự án thuộc chương trình mục tiêu quốc gia, dự án thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư hoặc dự án đầu tư khẩn cấp.
• Dự án thuộc phương thức đối tác công tư.
• Dự án đầu tư xây dựng được Thủ tướng, Quốc hội chấp thuận hoặc dự án ĐTM thuộc thẩm quyền của UBND cấp tỉnh theo Luật Đầu tư.

Việc sàng lọc dự án nằm trong chương trình BVMT phải có định hướng, xác lập các khu vực bảo tồn, bảo vệ và phục hồi môi trường. Nhờ vậy mà các vấn đề rủi ro từ nguồn tác động được kiểm soát, định hướng hoạt động phát triển phù hợp với chức năng, nhạy cảm và khả năng chịu tải môi trường của dự án.

Những quy định mới này sẽ là động lực để các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ được sắp xếp và bố trí phù hợp với các vùng môi trường đảm bảo sử dụng có hiệu quả nguồn tài nguyên thiên nhiên tại khu vực hoạt động. Theo đó, nền kinh tế được tuần hoàn liên tục, chất thải được xử lý triệt để khi các dự án có tính chất tương hỗ và liên kết với nhau trên vùng đã phân định.

Các tiêu chí sàng lọc dự án đối tượng dự án căn cứ trên các yếu tố tác động môi trường, mức độ ảnh hưởng, quy mô vốn đầu tư phải đảm bảo các quy định BVMT được triển khai trên thực tế theo hướng khoa học và phù hợp với những quy định. Điều này giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và công sức trong việc xác định chính xác vị trí của dự án.

Quy định về đánh giá tác động môi trường của dự án

Mặc dù các chế định của ĐTM đã quy định trong hàng chục năm qua nhưng cơ quan nhà nước khi thanh, kiểm tra vẫn thường xuyên phát hiện nhiều trường hợp vi phạm liên quan đến các thủ tục hành chính về BVMT. Nguyên nhân được xác định là do ĐTM chỉ mang tính chất dự báo nên trong nội dung phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường không thể hiện chi tiết về những giải pháp giảm thiểu tác động, rủi ro, sự cố môi trường và xã hội.

Năng lực của các đơn vị tư vấn ĐTM chưa có đủ chuyên môn dẫn đến quá trình thu thập, tổng hợp thông tin thiếu hoặc kém chất lượng nên báo cáo ĐTM chưa rõ ràng, thiếu thực tế và còn tiềm ẩn nhiều rủi ro. Bên cạnh đó, quá trình lấy ý kiến cộng đồng chưa đầy đủ dẫn đến các ý kiến không được thu thập. Vì thế người dân chịu tác động trực tiếp từ dự án, xảy ra tranh chấp và xung đột về lợi ích khi dự án bắt đầu đi vào hoạt động.

Vì thế với những quy định bổ sung trong Dự thảo Luật BVMT có nêu rõ quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo ĐTM để cấp thẩm quyền hoàn thành các công việc liên quan đến đầu tư, xây dựng và cấp phép cho dự án. Đặc biệt, ĐTM không chỉ là công cụ quản lý dự án mà khi cơ sở khi đi vào hoạt động sẽ thay thế bằng Giấy phép môi trường mới nhất.

Ngoài ra, những quy định này đảm bảo vị trí, vai trò và giúp phát huy hiệu quả chức năng của ĐTM. Do đó mà các dự án được sàng lọc kỹ lưỡng giúp nâng cao chất lượng của báo cáo và tăng nhận thức BVMT của các doanh nghiệp.

Quy định mới về giấy phép môi trường

Hiện nay, doanh nghiệp thực hiện quá nhiều giấy phép nên nghĩa vụ và trách nhiệm của các chủ dự án không đồng nhất. Nhằm hạn chế sự chồng chép, trùng lặp, đồng thời giúp cơ quan nhà nước có sự thống nhất về quản lý BVMT, dự thảo đã bổ sung thêm về Giấy phép môi trường. Loại giấy phép này tích hợp các giấy phép chính như sau:

• Giấy xác nhận hoàn thành các công trình BVMT.
• Giấy phép xả thải vào nguồn nước hoặc giấy phép xả thải vào công trình thủy lợi.
• Sổ đăng ký chủ nguồn CTNH.

Như vậy, giấy phép môi trường giúp doanh nghiệp quản lý toàn bộ các vấn đề xử lý môi trường, tuân thủ quy định pháp luật, tránh được những rủi ro và tránh bị xử phạt từ cơ quan nhà nước.