Phương pháp xử lý nước thải chăn nuôi heo (lợn)

Xử lý nước thải chăn nuôi heo là công việc hết sức cần thiết đối với các chủ đầu tư trang trại chăn nuôi bởi giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường và hạn chế mầm bệnh lây lan lan trong cộng đồng. Tuy nhiên ở nước ta vấn đề này vẫn còn vướng nhiều nhược điểm như ý thức của nhiều hộ gia đình trong việc xử lý nước thải chưa cao; sự quản lý thiếu chặt chẽ của các cơ quan quản lý và các trang trại chăn nuôi chưa áp dụng công nghệ xử lý đạt hiệu quả cao.

1. Vì sao cần xử lý nước thải chăn nuôi heo?

Ô nhiễm nước thải chăn nuôi hiện nay gây ra khá nhiều khó khăn cho chính quyền địa phương trong việc giảm thiểu mức độ ô nhiễm môi trường. Mặc dù đã thực hiện khuyến khích, tuyên truyền người dân giữ gìn vệ sinh, cần xử lý nước thải chăn nuôi đúng cách trước khi thải ra môi trường nhưng đến thời điểm hiện tại không những không có tín hiệu thuyên giảm mà mức độ ô nhiễm, lưu lượng nguồn nước ngày càng lớn.

Số lượng gia súc - gia cầm của nước ta hằng năm tăng lên đáng kể, tập trung chủ yếu ở vùng nông thôn với 20% trang trại chăn nuôi theo kiểu tập trung và 80% còn lại phát sinh ở các hộ gia đình, cá nhân có quy mô nhỏ, lẻ hoặc tự phát. Vì những số liệu chênh lệch đó mà mang đến nhiều bất cập và hệ lụy ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng môi trường. Trong đó, nước thải chăn nuôi heo là một ví dụ điển hình.

Dưới đây là một số tác hại của nước thải chăn nuôi heo thường gặp:

• Ô nhiễm môi trường: Bốc mùi hôi thối, nước thải chăn nuôi là thủ phạm gây ô nhiễm môi trường tại các con sông, hồ, kênh, mương ngăn cản sự phát triển của các loài thủy sinh, chất hữu cơ tồn đọng lâu ngày khiến nguồn nước dùng trong nông nghiệp giảm sút đáng kể.
• Ảnh hưởng đến vật nuôi: Nếu xử lý nước thải không đúng cách dẫn đến hệ miễn dịch của vật nuôi suy giảm, giảm sức đề kháng, tăng khả năng mắc các bệnh nguy hiểm, giảm chất lượng và số lượng vật nuôi.
• Ảnh hưởng đến sức khỏe con người: Là nguồn cơn lây lan nhiều dịch bệnh nguy hiểm cho xã hội như dịch tả, lở mồm long móng, nhiễm khuẩn E.coli, lây lan dịch bệnh ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe con người.

2. Sơ đồ công nghệ xử lý nước thải chăn nuôi heo

Hiện nay, để xử lý các thành phần ô nhiễm trong nước thải chăn nuôi heo, người ta ứng dụng quy trình xử lý tiên tiến, là sự kết hợp của nhiều giai đoạn như:

• Hố thu gom: Nước thải từ các nguồn phát sinh sẽ được gom tập trung về hố thu gom và lược rác thô nhờ vào song chắn rác ngay miệng hố.
• Bể Biogas: Sau đó nước thải được dẫn qua Biogas. Tại đây, trong điều kiện không có khí oxy, các vi sinh vật kỵ khí phân hủy chất hữu cơ, lên men nước thải làm giảm bớt hàm lượng chất ô nhiễm có trong nước thải. 
• Bể lắng sơ bộ: Lắng các hạt, chất ô nhiễm có kích thước lớn từ bể biogas.
• Bể điều hòa: Điều hòa lưu lượng nước thải và nồng độ chất ưu nhiễm, đồng thời trung hòa pH về mức thích hợp. Sau đó nước thải được bơm lên cong trình xử lý tiếp theo. 
• Bể keo tụ: Hóa chất keo tụ (PAC) châm vào bể, bên cạnh đó với sự hỗ trợ của cách khuấy cùng hỗ trợ cho phản ứng trong bể xảy ra nhanh hơn.
• Bể tạo bông: Tiếp theo, nước thải chảy vào bể tạo bông với sự hỗ trợ của hóa chất trợ keo tụ (Polime) làm tăng khả năng kết dính của các bông cặn. Các bông cặn hình thành, kết dinh với nhau tạo thành những bông cặn có kích thước lớn hơn và khối lượng nặng hơn nên dễ dàng lắng xuống đáy bể và tách ra khỏi dòng nước thải. 

• Bể lắng hóa lý: Là nơi lắng các bông bùn và được gom lại nhờ vào hệ thống thu gom. Phần nước trong sau khi tách bùn tiếp tục được dẫn sang các bể xử lý sinh học. 
• Bể xử lý thiếu khí (anoxic): Khử nitơ trong nước thải với sự tham gia của hệ vi sinh vật thiếu khí. Vi sinh vật tổng hợp tế bào từ các hợp chất hữu cơ.
• Bể xử lý sinh học hiếu khí: Được xem là một trong những công trình đơn vị xử lý nước thải quan trọng nhất trong hệ thống, xử lý phần lớn các chất hữu cơ ô nhiễm nhờ vào hoạt động của hệ vi sinh vật hiếu khí.
• Bể lắng sinh học: Lắng các bông bùn từ quá trình xử lý sinh học và tách nước thải ra khỏi bùn. Bùn lắng dưới đáy bể sẽ được thiết bị gạt gom về giữa đáy bể và đưa qua bể thu gom bùn. Một lượng bùn sẽ được bơm tuần hoàn trở về hai bể thiếu khí và hiếu khí. Phần còn lại được đem đi xử lý.
• Bể khử trùng: Sau khi xử lý, trong nước thải chăn nuôi heo vẫn còn chứa một lượng ít vi khuẩn nên cũng cần khử trùng bằng hóa chất Chlorine để đảm bảo an toàn cho nguồn tiếp nhận. 

3. Các phương pháp cải thiện chất lượng môi trường khác

Dưới đây là một số biện pháp xử lý nước thải chăn nuôi heo mà bạn có thể tham khảo qua và ứng dụng trong một số hộ gia đình hoặc các trang trại có quy mô lớn:

3.1. Xây hầm biogas

Đây là mô hình bảo vệ môi trường được ứng dụng khá nhiều tại một số dự án chăn nuôi có quy mô lớn. Hầm biogas giúp khống chế mùi hôi, giảm ô nhiễm nước thải đồng thời sinh ra nhiều khí thải hóa học tận dụng tối đa trong việc sử dụng làm khí đốt, tiết kiệm sử dụng năng lượng khác. Có 3 loại hình biogas phổ biến như hầm biogas có nắp cố định, hầm xây có nắp trôi nổi và túi biogas bằng nhựa polyethylene.

Chức năng chính của hầm biogas là xử lý được phần lớn chất hữu cơ, giảm hàm lượng khí độc phát sinh, tiêu diệt các mầm bệnh nguy hiểm trong nguồn nước, tiết kiệm chi phí mua nhiên liệu khí đun nấu vì có thể tạo ra nguồn khí đốt nhân tạo an toàn, hiệu quả. Tuy nhiên biện pháp này chưa được phổ biến rộng rãi vì nhiều hộ gia đình chưa có đủ nhu cầu kinh tế hoặc diện tích đất xây dựng còn hạn chế.

3.2. Ứng dụng đệm lót sinh học 

Đây là phương pháp xử lý nước thải sử dụng cơ chế lên men tiêu hủy hoàn toàn mùi hôi có sự tham gia của yếu tố sinh học là vi sinh vật có lợi. Nguyên liệu chính để làm đệm lót sinh học gồm mùn cưa, trấu cùng các chế phẩm lên men giúp đem lại hiệu quả giải quyết hoàn toàn các vấn đề nan giải của môi trường, chi phí đầu tư thấp lại ít tác động xấu đối với môi trường.

Sử dụng đệm lót sinh học giúp hộ chăn nuôi tiết kiệm thời gian vì vi sinh vật trong đệm lót phân giải và đồng hóa các chất phức tạp thành chất vô hại, kìm hãm sự phát triển của các thành phần có hại. Bên cạnh đó, khi sử dụng biện pháp này các hộ chăn nuôi sẽ tiết kiệm khoản chi phí thuê nhân công thu gom chất thải, rửa chuồng trại.

3.3. Quy hoạch chăn nuôi heo 

Cần tổ chức thay đổi từ chăn nuôi heo nhỏ, lẻ sang chăn nuôi tập trung trang trại để đảm bảo điều kiện tốt về chuồng trại, con giống cũng như truy xuất rõ nguồn gốc, đẩy nhanh chăn nuôi heo hữu cơ sang chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao. Cần thay đổi công tác quản lý, chính sách hỗ trợ từ quy chuẩn, tiêu chuẩn, kiểm soát thị trường đến việc xây dựng chính sách hỗ trợ, xúc tiến thương mại cho các doanh nghiệp sản xuất.

Ngoài ra quy hoạch chăn nuôi giúp hộ gia đình xác định rõ vị trí, cách thức chăn nuôi, cách xây dựng, bố trí, sắp xếp chuồng trại hợp lý. 

Ngoài xử lý nước thải chăn nuôi, Công ty moitruonghopnhat.com còn chuyên xử lý nước thải giết mổ với hệ thống xử lý nước thải kiên cố, chế độ bảo trì – bảo dưỡng thường xuyên cùng hệ thống máy móc – thiết bị hiện đại, ít xảy ra sự cố hư hỏng.

4. Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải chăn nuôi heo

QCVN 62:2021/BTNMT thay thế QCVN 62-MT:2016/BTNMT QCVN 62:2021/BTNMT do Tổng cục Môi trường biên soạn, Vụ Khoa học và Công nghệ, Vụ Pháp chế trình duyệt.

Phạm vi điều chỉnh

Quy chuẩn này quy định giá trị tối đa cho phép của các thông số ô nhiễm trong nước thải chăn nuôi khi xả ra nguồn tiếp nhận nước thải.

Đối tượng áp dụng

• Quy chuẩn này áp dụng riêng đối với cơ sở chăn nuôi khi xả nước thải ra nguồn tiếp nhận nước thải.
• Nước thải chăn nuôi khi xả vào hệ thống xử lý nước thải tập trung thì phải tuân thủ theo quy định về đấu nối, tiếp nhận của đơn vị quản lý, vận hành hệ thống xử lý nước thải tập trung.
• Nước thải phát sinh từ hoạt động nuôi, nhốt của cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm khi nhập cùng nước thải giết mổ được quản lý như nước thải công nghiệp.
• Nước thải phát sinh từ hoạt động sinh hoạt khi nhập cùng nước thải chăn nuôi thì được quản lý như nước thải tại Quy chuẩn này.

Xem chi tiết

5. Đơn xử lý nước thải chăn nuôi heo uy tín, đạt chuẩn

Công ty Cổ phần Xây dựng Môi trường Hợp Nhất đã có nhiều năm kinh nghiệm trong ngành môi trường, đặc biệt là tư vấn giải pháp và xây dựng hệ thống xử lý nước thải chăn nuôi. Các dự án xử lý nước thải của Hợp Nhất trải dài từ Bình Định đến Cà Mau. Chúng tôi hiểu rõ tầm quan trọng của việc xử lý nước thải đạt chuẩn, đảm bảo sức khỏe con người và cả môi trường. Vì vậy, sau khi phân tích các yếu tố, bộ phận công nghệ Hợp Nhất sẽ đề xuất với chủ đầu tư công nghệ xử lý tốt nhất với tình trạng hiện tại nhưng vẫn đảm bảo yếu tố kinh tế của chủ đầu tư. 

Một khi chủ đầu tư đã tin tưởng và lựa chọn Hợp Nhất, chúng tôi sẽ không làm khách hàng thất vọng với cam kết chất lượng công trình và chất lượng nước thải đầu ra đạt chuẩn quy định. 

6. Chi phí xử lý nước thải chăn nuôi heo bao nhiêu tiền?

Cũng như các lĩnh vực khác, chi phí xử lý nước thải ngành chăn nuôi heo cũng phụ thuộc vào nhiều yếu tố mà nếu chưa khảo sát thực tế và tiếp cận thông tin từ dự án thì rất khó để đưa ra báo giá. Chi phí này phụ thuộc vào:

• Quy mô trang trại chăn nuôi, lưu lượng nước thải xả ra mỗi ngày: Nếu trang trại chăn nuôi có quy mô lên đến hàng trăm nghìn con, lượng nước thải xả ra môi trường lớn nên chủ đầu tư phải xây dựng hệ thống xử lý có công suất tương xứng. Vì vậy, chắc chắn chi phí sẽ nhiều hơn so với những trang trại có quy mô nhỏ khoảng vài trăm con. 
• Công nghệ xử lý: Công nghệ xử lý nước thải chăn nuôi heo cũng là yếu tố quyết định trực tiếp đến tổng thể chi phí. Tùy vào đặc điểm thành phần các chất ô nhiễm ở nguồn thải mà sau khi lấy mẫu phân tích, bên đơn vị xử lý sẽ đề xuất công nghệ xử lý phù hợp nhất. 
• Yêu cầu về chất lượng của thiết bị lắp đặt rong hệ thống: Trong một hệ thống xử lý, có rất nhiều thiết bị như máy bơm chìm, máy thổi khí, bồn chứa hóa chất, phao kiểm soát mực nước, bơm định lượng, v.v...mỗi thiết bị có chất lượng, xuất xứ khác nhau và giá thành cũng khác nhau. Vì vậy, việc lựa chọn thiết bị có chất lượng như thế nào cũng sẽ ảnh hưởng đến chi phí chung. 
• Chất lượng nước thải đầu ra: Một trong những yếu tố khác tác động đến chi phí xử lý nước thải chăn nuôi heo nữa là tiêu chuẩn chất lượng nước thải sau khi xử lý. 
• Các khoản chi phí khác: Chi phí thiết kế, chi phí nhân công lắp đặt, xây dựng, chi phí vận chuyển thiết bị đến chân công trình, v.v...

Nếu bạn cần hỗ trợ các vấn đề liên quan đến môi trường có thể liên hệ Hợp Nhất qua số Hotline: 0938.857.768 để được tư vấn tận tình. Hoặc điền vào phiếu yêu cầu tư vấn dưới đây để được hỗ trợ nhanh chóng.

7. Tài liệu tham khảo (Reference material)

Trong bài viết này, chúng tôi có tham khảo các nguồn sau:

Tài liệu Bộ phận Công nghệ - Công ty Môi Trường Hợp Nhất;

Tổng hợp.