Tuổi thọ con người giảm vì ô nhiễm không khí

Ô nhiễm không khí là một trong những vấn đề đáng lo ngại nhưng những hậu quả mà nó gây ra lại càng đáng sợ hơn nhiều so với tưởng tượng của con người. Khi công tác bảo vệ môi trường nói chung và xử lý khí thải nói riêng dần trở thành vấn đề nhức nhối của cộng đồng thì ô nhiễm không khí đang từng ngày từng giờ phá hủy môi trường và sức khỏe của con người.

Và nghiêm trọng hơn, ô nhiễm không khí lại chính là thủ phạm làm giảm tuổi thọ trung bình của con người, nhất là những nơi môi trường bị suy thoái nghiêm trọng nhất.

Các nguồn gây ô nhiễm không khí của nước ta

- Ô nhiễm bụi PM2.5 và PM10: số liệu từ 6 trạm quan trắc không khí tự động từ TP. Hà Nội, Hạ Long, Việt Trì, Huế, Đà Nẵng và Nha Trang luôn vượt quá chỉ tiêu cho phép và tạo tiền đề quan trọng trong việc xử lý bụi của nước ta.

- Ô nhiễm do bụi lơ lửng: bụi lơ lửng phát sinh từ các hoạt động xây dựng, tại nhiều vị trí khác nhau sẽ có nồng độ bụi khác nhau. Ở Hà Nội, lượng bụi đo được nhiều nhất tại nhiều tuyến đường như Phạm Văn Đồng, Trường Chinh, Vĩnh Tuy, Mai Động,… Tại các tỉnh miền Trung, nồng độ bụi sẽ biến thiên theo mùa.

- Ô nhiễm từ khí NO2, SO2, CO và VOC: phương tiện giao thông, hoạt động SO2 từ đốt than và dầu chứa lưu huỳnh hoặc đun nấu bằng bếp than.

• Đối với khí VOC: với những khu vực có hoạt động giao thông diễn ra sôi động với tần suất cao thì nguồn phát thải ngày càng tăng từ khí thải của hệ thống giao thông vận tải trên cả nước.
• Đối với khí SO2 và CO đều ở ngưỡng an toàn không vượt quá giới hạn cho phép.
• Riêng đối với NO2, trong khi tại nhiều đô thị khí NO2 có giá trị theo tiêu chuẩn cho phép thì ở TP. HCM đều vượt ngưỡng cho phép.

Ô nhiễm không và tuổi thọ của con người

Nếu không có những biện pháp xử lý môi trường hiệu quả thì ô nhiễm không khí không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe mà còn có thể rút ngắn tuổi thọ của con người.

- Theo nghiên cứu của tạp chí Cardiovascular Research ngày 3/3/2020 cảnh báo ô nhiễm không khí làm giảm 3 năm tuổi thọ trung bình/người và khiến 8,8 triệu người chết mỗi năm. Châu Á là nơi chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất, chẳng hạn tuổi thọ trung bình người Trung Quốc giảm 4,1 năm, ở Ấm Độ và Pakistan giảm 3,9 và 3,8 năm.

- Bang Uttar Pradesh (Ấn Độ) có khoảng 200 triệu dân nhưng ô nhiễm bụi mịn làm giảm tới 8,5 năm tuổi thọ con người. Trong khi đó, tỉnh Hồ Bắc (Trung Quốc) có 74 triệu dân có tuổi thọ giảm gần 6 năm.

- Ở Châu Phi, giảm 3,1 năm, các quốc gia như Sierra Leone, Cộng hòa trung Phi, Nigeria có con số dao động từ 4,5 – 7,3 năm. Nhóm nước Bulgaria, Hungary và Romania có số ca tử vong cao nhất. Và các khu vực ít tác động gồm Mỹ, Tây Âu.

- Đối với trẻ em sẽ bị giảm gần 2 năm tuổi thọ, nhất là trẻ em khu vực Nam Á. Trẻ em ở đây sẽ giảm khoảng 30 tháng vì vừa chịu ảnh hưởng không khí ô nhiễm ngoài trời vừa sống môi trường không sạch sẽ trong nhà.

- Còn trẻ em Đông Á giảm khoảng 23 tháng và trẻ em khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, Bắc Mỹ chỉ giảm khoảng 20 tuần.

Các giải pháp cải thiện chất lượng không khí

Tăng cường tuyên truyền, giáo dục và hướng dẫn người dân, cộng đồng, các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực hiện đầy đủ các quy định bảo vệ môi trường.

Kiểm soát chặt chẽ quá trình phát thải từ các hoạt động giao thông vận tải. Tiến hành kiểm tra nguồn phát thải phương tiện giao thông, kiểm tra định kỳ các quy chuẩn môi trường về khí thải đối với tất cả các phương tiện giao thông cơ giới. Cần quy hoạch kế hoạch giao thông đô thị thông minh, sạch phát triển hệ thống giao thông công cộng, hình thành khu vực đi bộ, xe đạp, khuyến khích các loại xe cơ giới sử dụng gas, chạy bằng năng lượng điện, năng lượng mặt trời.

Tăng cường năng lực quản lý tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP. HCM, tổ chức các lớp bồi dưỡng kiến thức về trình độ chuyên môn về quản lý môi trường. Thường xuyên kiểm tra, giám sát và theo dõi về các nguồn thải có phát sinh bụi từ hoạt động vận chuyển nguyên vật liệu, và nhất là vận chuyển vào ban đêm.

Thường xuyên vệ sinh đường phố sạch sẽ, đảm bảo đường phố được dọn sạch bụi, thu gom và xử lý đúng kỹ thuật đảm bảo dọn sạch 100% rác thải. Kiểm tra chất hữu cơ bay hơi như xăng dầu, cơ sở sản xuất sơn, vec ny, tăng cường xử lý nước thải sinh hoạt, sông ngòi, kênh, rạch ô nhiễm, xử lý bụi từ quá trình sản xuất công nghiệp, thủ công nghiệp.