Vì sao nguồn nước thủy lợi lại bị ô nhiễm?

Vì những ảnh hưởng tích cực của quá trình phát triển kinh tế - xã hội, công nghiệp hóa – hiện đại hóa diễn ra với tốc độ chóng mặt đã gây ra hàng loạt tiêu cực đến các công trình thủy lợi. Vấn đề thể hiện rõ nét nhất là lưu lượng xả thải ngày càng gia tăng nhưng chất lượng nước sau xử lý lại không đảm bảo. Để hiểu rõ hơn, cùng công ty môi trường Hợp Nhất tìm hiểu qua những nguyên nhân khiến nguồn nước thủy lợi ô nhiễm.

Tìm hiểu 6 nguyên nhân làm ô nhiễm nguồn nước thủy lợi

Tác động từ nước thải sinh hoạt

• Trước đây, mức độ ô nhiễm nguồn tiếp nhận ở một số đô thị cao hơn khu vực nông thôn vì ảnh hưởng bởi nước thải sinh hoạt.
• Ngày nay, chất lượng nước ở ao hồ, sông, suối cũng có hiện tượng gia tăng ô nhiễm hơn.
• Nguồn nước thải chủ yếu chứa nhiều VSV, chất hữu cơ, chất rắn, BOD5, chất hoạt động bề mặt, vi khuẩn, coliform, dầu mỡ.

Tác động từ nước thải công nghiệp

• Xử lý nước thải công nghiệp ngày càng gia tăng vì tác động từ quá trình công nghiệp hóa – hiện đại hóa thường gây ra áp lực lớn cho nguồn tiếp nhận, nhất là ở Hà Nội, TP. HCM, Bình Dương,…
• Phần nước thải công nghiệp độc hại hơn nước sinh hoạt, tùy thuộc theo từng ngành nghề, lĩnh vực mà đặc tính của nước thải cũng khác nhau.

Tác động từ nước thải làng nghề

• Ô nhiễm còn xuất phát từ hoạt động của các làng nghề truyền thống và hiện đại khiến chất lượng nước tại nhiều công trình thủy lợi bị suy giảm.
• Nước làng nghề ô nhiễm nghiêm trọng nhất là chế biến thực phẩm, chăn nuôi, thủ công mỹ nghệ, dệt nhuộm hoặc tái chế.
• Nguồn thải này chủ yếu chứa chất vô cơ, dung môi, hóa chất và dư lượng các chất trong quá trình nhuộm.

Tác động từ nước thải nông nghiệp

• Hoạt động sản xuất nông nghiệp đòi hỏi dùng nhiều thuốc BVTV, thuốc trừ sâu, phân bón hóa học là một trong những nguyên nhân chính làm ô nhiễm nước các công trình thủy lợi.
• Các khu vực bị ảnh hưởng nhiều nhất là nơi tập trung nhiều hoạt động sản xuất như ĐB sông Hồng, ĐBSCL.
• Đặc biệt, xử lý nước thải chăn nuôi cũng là một trở ngại lớn. Nước thải chăn nuôi khá phức tạp vì chứa nhiều chất rắn, chất hữu cơ, chất dinh dưỡng và nhiều VSV gây hại khác.

Tác động từ nước thải y tế

• Các cơ sở khám, chữa bệnh, trạm y tế, nghiên cứu, sản xuất thuốc kháng sinh với lượng nước thải lớn.
• Nước thải y tế chủ yếu nhiều chất rắn, chất hữu cơ, chất khử trùng, dung môi hóa học, thuốc kháng sinh, chất phóng xạ trong quá trình khám và điều trị bệnh.

Tác động từ chất thải rắn đô thị - nông thôn

• Tỷ lệ CTR ở khu vực đô thị - nông thôn khá cao, chủ yếu chứa nhiều chất hữu cơ dễ phân hủy sinh học, bao bì, hóa chất, chai lọ chứa thuốc BVTV, thuốc trừ sâu,… thải trực tiếp ra nguồn nước thủy lợi.
• Hầu hết chất thải rắn xuất hiện khắp mọi nơi vừa gây mất thẩm mỹ cảnh quan vừa tác động xấu đến chất lượng nguồn nước.

Vì sao các công trình thủy lợi ngày càng bị ô nhiễm?

• Tỷ lệ thu gom và xử lý nước thải ở nhiều địa phương chưa đáp ứng yêu cầu của pháp luật về BVMT chất lượng nước trong công trình thủy lợi.
• Còn tồn tại nhiều điểm xả thải nhưng có rất ít cơ sở, doanh nghiệp đăng ký xin cấp giấy phép xả thải vào nguồn nước đúng quy định.
• Nhiều công trình chưa lắp đặt hệ thống quan trắc, giám sát chất lượng nước để các cơ quan quản lý kiểm soát.
• Các công trình thủy lợi còn nằm trong các khu dân cư đông đúc, khu công nghiệp và làng nghề nên rất khó kiểm soát các nguồn gây ô nhiễm.
• Vì người dân lạm dụng quá nhiều hóa chất, thuốc trừ sâu trong sản xuất nông nghiệp, chưa kể chất thải từ nhiều quá trình sản xuất và sinh hoạt chưa được xử lý mà xả trực tiếp ra cống thoát nước.
• Việc tuyên truyền, phổ biến quy định của pháp luật bảo vệ chất lượng nước chưa được quan tâm tại các địa phương.
• Nhiều khu vực chưa vận hành cống xả thải đúng cách, hầu hết quy trình này phục vụ cho hoạt động tưới tiêu mà chưa tính đến việc tiêu thoát nước giảm ô nhiễm.
• Chưa kể, một số công trình tồn tại lâu năm nên xuống cấp nghiêm trọng dẫn đến hạn chế khả năng dẫn nước và cấp, thoát nước thiếu hiệu quả hơn.