Việt Nam có thể thu phí khí thải

Hiện nay các cơ quan chính quyền đang xem xét đến phương án thu phí khí thải. Có ý kiến cho rằng việc thu phí khí thải phải thu theo lượng khí thải phát sinh đối với doanh  nghiệp đã lắp đặt hệ thống quan trắc khí thải tự động liên tục hoặc thu thông qua nguồn nhiên liệu đầu vào.

Vì sao phải thu phí khí thải?

Thu phí khí thải khác với thu phí bảo vệ môi trường, chỉ mới được đề xuất mà chưa ứng dụng ở Việt Nam. Trước mắc, các chuyên gia đang lấy ý kiến các bộ, ngành về việc làm thế nào để thu phí khí thải hợp lý nhất. Có một số quốc gia cũng đang thu phí khí thải đối với nhiều ngành công nghiệp lớn như xi măng, nhiệt điện than, hóa chất và phương tiện giao thông.

Ở Hàn Quốc phí khí thải áp dụng đối với các cơ sở phát thải khí gây ô nhiễm dựa trên lưu lượng, nồng độ, các chất ô nhiễm vượt ngưỡng cho phép. Mức phí của họ căn cứ vào loại chất ô nhiễm, hình thức phát thải, khối lượng và cùng nhiều vấn đề khác liên quan đến ô nhiễm không khí.

Ở nước ta đã có thuế BVMT nhưng chỉ mới có phí về nước thải, vẫn chưa có quy định nào liên quan đến khí thải. Khi nước ta dần bị bao trùm bởi nguồn khí thải ô nhiễm thì việc thu phí không những hạn chế chất ô nhiễm mà còn giúp kiểm soát nguồn thải từ các hoạt động sản xuất công nghiệp, giao thông,… hiệu quả hơn.

Mức phí cao hay thấp sẽ phụ thuộc vào lưu lượng và nồng độ các chất. Mức thu phí thấp khi lưu lượng, nồng độ càng nhỏ, ứng dụng cải tiến công nghệ và trang bị đầy đủ thiết bị xử lý khí thải. Và ngược lại mức phát thải cao với nồng độ chất ô nhiễm vượt quá ngưỡng cho phép gấp nhiều lần so với quy định thì mức thu phí càng lớn.

Nhiều ý kiến cho rằng việc thu phí khí thải chỉ nên tập trung vào các nguồn phát thải lớn. Và đó sẽ là động lực để các cơ sở sản xuất cải thiện năng lực, giảm phát thải ra môi trường. Thông qua đó, việc kiểm soát khí thải kết hợp cùng với quan trắc môi trường định kỳ sẽ giúp cải thiện được chất lượng không khí ô nhiễm hiện nay.

Thu phí khí thải để nâng cao trách nhiệm doanh nghiệp

Ở nước ta, các doanh nghiệp đang đóng thuế BVMT nên việc thu thêm phí khí thải phải được cân nhắc kỹ lưỡng. Mức thu phí cần dàn trải đồng đều, tùy theo từng đối tượng và công suất.

Việc này sẽ giúp doanh nghiệp ý thức hơn trong việc đổi mới công nghiệp, thay đổi phương thức sản xuất, quy trình để hạn chế phát thải. Các doanh nghiệp cũng nên lắp đặt hệ thống quan trắc tự động để cơ quan dễ dàng quản lý và kiểm soát nguồn thải để có các biện pháp xử lý môi trường phù hợp nhất. Điều này cũng ảnh hưởng đến mức độ thu phí cho từng đối tượng.

Cùng lúc đó, doanh nghiệp sẽ ý thức và nâng cao nhận thức hơn đối với môi trường. Họ sẽ chuyển hướng sang công nghệ mới sạch, an toàn và giảm phát thải. Điều đó sẽ đồng nghĩa các máy móc, dây chuyền, công nghệ cũ, lạc hậu sẽ bị đào thải hoàn toàn.

Hạn chế khi thu phí khí thải

Trong thời gian đầu, việc thu phí khí thải lại không nhận được sự đồng tình đối với phương tiện giao thông nhưng lại tán thành để áp dụng đối với các cơ sở sản xuất, doanh nghiệp, nhà máy, xí nghiệp có mức phát thải lớn.

Việc thu phí khí thải vẫn chưa phù hợp với các phương tiện xe cơ giới, ô tô, xe máy vì họ đã đóng thuế BVMT đối với xăng dầu. Chắc chắn khi áp dụng sẽ có nhiều luồng ý kiến phản đối như việc sử dụng xăng dầu làm phát sinh khí thải đã thu phí BVMT, thì việc thu phí khí thải để làm gì?

Vì thế phải cần làm rõ đối tượng thu phí khí thải và thuế BVMT đối với khí thải các loại xe cơ giới. Việc thu phí là vấn đề nhạy cảm và tác động rất lớn đến tâm lý người dân vì thế cần được xem xét và tính toán hợp lý.

Để thu phí phải tính toán, đánh giá mức độ độc hại, gây tác hại đối với môi trường. Nên việc thu phí khí thải sẽ khá phức tạp để xác định cách thu, mức thu sao cho hợp lý nhất.