Yêu cầu khi xử lý nước thải đô thị

Xử lý nước thải đô thị diễn ra từ thế kỷ 20 và sau đó ngày càng mở rộng nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn XLNT ngày càng khắc khe. Các quy mô hệ thống xử lý phụ thuộc nhiều vào lưu lượng, đặc tính nước thải cần xử lý. Vậy với nước thải đô thị thường được xử lý bằng quy trình nào? Và các quy định nào liên quan đến việc XLNT đô thị?

Thành phần nước thải đô thị phức tạp

• Chứa nhiều chất rắn lơ lửng
• Nhu cầu oxy hóa học COD cao
• Nhu cầu oxy sinh học trên 5 ngày BOD5 cao
• Chất hữu cơ, chất dinh dưỡng (Nito, Photpho)
• Hợp chất vô cơ
• Hóa chất độc hại (thuốc trừ sâu, dung môi, chất tẩy rửa, kim loại,…)
• Vi sinh vật, vi khuẩn, vi rút, mầm bệnh,…

Quy trình xử lý nước thải đô thị

Các hệ thống bùn hoạt tính được sử dụng trong XLNT đô thị bằng các vi khuẩn (bùn hoạt tính) hoặc cố định trên bộ lọc sinh học. Hệ thống này có ưu điểm chiếm diện tích nhỏ nhưng lại tốn nhiều năng lượng vì cung cấp oxy cho vi khuẩn phát triển. Chúng tạo ra lượng bùn đáng kể bao gồm chất lơ lửng và sinh khối tạo ra trong các bể phản ứng sinh học.

Các giai đoạn xử lý điển hình gồm tiền xử lý, bể phản ứng bùn hoạt tính, bể lắng và xử lý bậc ba. Một hệ thống bùn hoạt tính bao gồm hai hoặc ba bể phản ứng sinh học nối tiếp để tối ưu hóa quá trình loại bỏ chất hữu cơ, nito, photpho..

Bông bùn hình thành trong bể bùn hoạt tính tách nước đã qua xử lý và tách trong bể lắng. Một phần bùn được tuần hoàn trong bể phản ứng sinh học và phần còn lại đưa đến bể xử lý bùn.

Việc thay thế bằng bể phản ứng sinh học màng MBR hiện đại cho phép hoạt động trong điều kiện nồng độ sinh khối cao. So với lắng, lọc màng cho phép xử lý không có chất rắn lơ lửng và loại bỏ vi khuẩn tốt hơn. Hệ thống này tạo ra môi trường hỗ trợ sự phát triển của màng vừa đóng vai trò như bộ lọc sinh học.

Để không làm tắc nghẽn, việc loại bỏ triệt để các chất rắn lơ lửng được xử lý trước khi lọc sinh học. Quá trình này cho phép thu hồi chất lơ lửng, giữ lại sinh khối trong quá trình lọc.

Ứng dụng các hệ thống XLNT xanh

Cũng hoạt động với mục tiêu giảm tải chất ô nhiễm, hệ thống xử lý nước thải xanh trong tương lai tham gia sản xuất năng lượng xanh, nguyên liệu thô hoặc tái sử dụng nước đã qua xử lý.

Sản xuất năng lượng xanh

• Bùn thải chứa nhiều chất hữu cơ, nito và photpho nên chúng được tái chế để sản xuất năng lượng tái tạo
• Quá trình phân hủy bùn kỵ khí tạo ra khí sinh học lớn giúp nhiều hệ thống giảm thiểu nhu cầu sử dụng năng lượng
• Biopiles được đánh giá là các bể phản ứng sinh học có sử dụng vi khuẩn để chuyển đổi năng lượng từ quá trình oxy hóa hợp chất phân hủy sinh học thành điện năng

Sản xuất năng lượng thô

• Photpho từ nước thải có thể được thu dưới dạng kết tủa và tái sử dụng làm phân bón
• Nước thải còn chứa nhiều kim loại quý hiếm như đồng, bạc, vàng, bạch kim, vanadi,… chứa chủ yếu trong bùn thải
• Và giải pháp vi khuẩn biến đổi chất hữu cơ trong nước thải, bùn thải đã được ứng dụng

Các quy định xây dựng hệ thống XLNT

Trong Luật BVMT 2020 thì việc XLNT đô thị có quy định như sau:

• Nước thải sinh hoạt từ tổ chức, hộ gia đình phải được thu gom, đấu nối với HTXLNT
• Nước thải phát sinh từ hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trong đô thị phải được xử lý sơ bộ trước khi đấu nối, nước thải sau xử lý phải đáp ứng quy định
• Nước thải phát sinh từ hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trong đô thị chưa có công trình XLNT tập trung phải được thu gom, xử lý đáp ứng yêu cầu BVMT trước khi xả thải vào nguồn tiếp nhận

Hệ thống XLNT phải đáp ứng các yêu cầu dưới đây:

• Lựa chọn công nghệ phù hợp với loại hình, đặc tính nước thải
• Hệ thống phải có công suất tương ứng với lượng nước thải phát sinh tối đa
• Phải XLNT đáp ứng các tiêu chuẩn, quy chuẩn
• Vận hành hệ thống XLNT phải đúng quy trình kỹ thuật
• Phải có kế hoạch phòng ngừa, ứng phó với sự cố môi trường

Chất lượng nước thải đô thị sau xử lý cần phải tuân thủ tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật để sử dụng cho các mục đích mà không ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Việc thiết kế hệ thống XLNT đô thị thường được giám sát, kiểm soát và tính toán chi tiết từ công nghệ, thiết bị, phương án thi công cho đến xác định phương án vận hành, bảo trì hệ thống xử lý nước thải hiệu quả nhất. Cần hỗ trợ thêm về dịch vụ XLNT thì hãy liên hệ ngay với Công ty môi trường Hợp Nhất qua Hotline 0938.857.768.